-
Karta podatkowa
Karta podatkowa dedykowana jest dla indywidualnych przedsiębiorców oraz dla spółek cywilnych, prowadzących działalność wytwórczą lub usługową, bez pracowników, bądź zatrudniających niewielką ich ilość. Konieczne jest również spełnienie wielu warunków zawartych w przepisach.
Podatek w formie karty podatkowej może być opłacany m.in. od usług wytwórczych, handlowych, gastronomicznych, transportowych, medycznych, weterynaryjnych, edukacyjnych lub rozrywkowych. Jego wysokość uzależniona jest od ilości mieszkańców w miejscowości, w której działalność jest prowadzona oraz ilości zatrudnionych pracowników. Podatek płaci się co miesiąc w stałej wysokości, niezależnie od uzyskiwanych przychodów (nawet przy braku sprzedaży), pomniejszony o składkę zdrowotną, odprowadzaną do ZUS.
Forma opodatkowania nie wymaga ewidencji księgowej. Należy jednak przechowywać wystawione rachunki lub faktury sprzedaży przez okres 5 lat oraz prowadzić ewidencję pracowniczą w przypadku zatrudniania pracowników. Konieczne jest również składanie rocznego zeznania do Urzędu Skarbowego.
Nie trzeba prowadzić księgowości. Wymagane jest tylko złożenie zeznania rocznego do US.
Brak możliwości rozliczania ze współmałżonkiem i korzystania z ulg podatkowych. Konieczne jest opłacanie podatku bez względu na to, czy w danym miesiącu osiągnięty został przychód. Wysokość podatku jest niska w małych miejscowościach, a mocno wzrasta w miastach z dużą ilością mieszkańców.
Będąc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych można, lub czasami trzeba zarejestrować się jako czynny podatnik podatku VAT. Wtedy równolegle należy rozliczać i odprowadzać do US podatek dochodowy od osób fizycznych (z tytułu karty podatkowej) oraz odrębnie rozliczać i opłacać podatek od towarów i usług – VAT.
-
Kasa fiskalna
Używanie kasy rejestrującej w działalności gospodarczej nie zawsze jest obowiązkowe. Zwolnienie przysługuje tym podatnikom, u których kwota obrotu na rzecz osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, nie przekroczyła w poprzednim roku (czyli w 2012 r.) kwoty 20.000 zł. Natomiast w przypadku rozpoczęcia działalności w trakcie roku, próg ten oblicza się proporcjonalnie do okresu wykonywania danych czynności.
Istnieją jednak czynności zwolnione z obowiązku ewidencjonowania bez względu na osiągany obrót oraz niektóre dostawy usług, przy łącznym spełnieniu pewnych warunków.
Moment fiskalizacji należy zgłosić w Urzędzie Skarbowym, co wiąże się z możliwością odliczenia, lub otrzymania zwrotu z US 90% wartości zakupu kasy, lecz nie więcej, niż 700 zł. Odliczenie to przysługuje także przedsiębiorcom zwolnionym z VAT (podmiotowo), jak również wykonującym wyłącznie czynności zwolnione z tego podatku (zwolnienie przedmiotowe). Księgowanie zdarzeń dotyczących sprzedaży fiskalnej dokumentuje się w Księdze Przychodów i Rozchodów na podstawie raportów dobowych, lub na podstawie miesięcznego raportu z kasy rejestrującej.
-
Księga Przychodów i Rozchodów
KPiR to forma prowadzenia księgowości, która obowiązuje osoby fizyczne, prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, a także spółki cywilne, jawne i partnerskie, których właścicielami są osoby fizyczne, do wysokości przychodów 1.200.000 euro.
KPiR jest ewidencją przychodów i rozchodów. Podatnik zapisuje w niej dokonaną sprzedaż, a także koszty poniesione w celu uzyskania przychodu, które są związane z prowadzoną działalnością. Księga składa się z 16 kolumn o określonych zawartościach ułożonych w określonej kolejności. Zawierają one m.in. takie informacje jak nazwę kontrahenta, datę i numer dowodu księgowego, a także wartości sprzedaży lub zakupu. Przychody lub koszty są kwalifikowane do odpowiedniej kolumny księgi w zależności od ich rodzaju (np. sprzedaż towarów lub usług, pozostałe przychody, zakup towarów, środków trwałych, czy zapłata wynagrodzeń). Na podstawie księgowanych zdarzeń gospodarczych można określić wysokość przychodów i kosztów miesięcznych, a dalej podstawę opodatkowania.
Księga ma charakter narastający, dlatego też w każdym kolejnym miesiącu należy ująć przychody i koszty z poprzednich okresów. Ewidencja ta służy więc głównie do prawidłowego rozliczania się z Urzędem Skarbowym z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, zarówno w poszczególnych okresach, jak i na koniec roku. Może ona również spełniać rolę narzędzia informacyjnego dla przedsiębiorcy, lub księgowego, który na jej podstawie może dokonywać analizy zmian wielkości kosztów/przychodów na przestrzeni roku.
KPiR można prowadzić w formie papierowej (co jest dość czasochłonne), bądź elektronicznej, za pomocą odpowiedniego programu księgowego, z obowiązkiem sporządzania miesięcznych wydruków.
Korzystając z ewidencji w KPiR podatnik może wybrać jedną z dwu form opodatkowania: zasady ogólne i podatek liniowy.
-
Księgi Handlowe
Pełna księgowość to najbardziej zaawansowana i sformalizowana forma prowadzenia ewidencji księgowej. Prowadzenie ksiąg handlowych nie jest łatwym zadaniem, dlatego wymaga zatrudnienia specjalisty lub zlecenia księgowości do biura rachunkowego z odpowiednimi uprawnieniami (Certyfikat Księgowy Ministerstwa Finansów).
Do prowadzenia ewidencji księgowej w formie pełnej księgowości zobowiązane są podmioty prawne, tj. spółki handlowe np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (bez względu na wielkość przychodów) oraz osoby fizyczne, bądź spółki osób fizycznych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość 2 000 000 €.
Dobrowolnie z tej formy ewidencji skorzystać mogą inne podmioty np. osoby fizyczne, spółki osób fizycznych od początku swojej działalności lub od początku kolejnego roku obrachunkowego. Na Księgi Handlowe składają się: dziennik, służący do zapisów chronologicznych, księga główna, służąca do zapisów systematycznych, księga pomocnicza, która jest dopełnieniem księgi głównej i opiera się na kontach analitycznych, inwentarz tj. wykaz aktywów i pasywów potwierdzony inwentaryzacją oraz zestawienie obrotów i sald zarówno kont analitycznych jak i syntetycznych. Podstawowym urządzeniem księgowym jest konto, które służy do ewidencji zmian zachodzących w stanie aktywów i pasywów. W ewidencji księgowej stosuję się zasadę podwójnego zapisu, zgodnie z która każda operacja musi być ujęta na co najmniej dwóch kontach.
Pełna księgowość charakteryzuje się ujęciem w księgach każdej operacji gospodarczej, w tym każdej wypłaty gotówki, czy przelewu bankowego. Dzięki tak szczegółowej ewidencji możliwy jest obraz rozrachunków z każdym kontrahentem, czy pracownikiem. Zaletą prowadzenia pełnej księgowości jest możliwość ustalania własnych planów kont dostosowanych do specyfiki prowadzonej działalności oraz pełna kontrola sytuacji finansowej w firmie.
-
Podatek dochodowy od osób prawnych CIT
Podatek CIT (z j. ang. Corporate Income Tax) to podatek od dochodów przedsiębiorstw, tj. od osób prawnych oraz spółek. Podmiotami tego podatku są wszelkie osoby prawne oraz spółki kapitałowe w organizacji. Przedmiotem opodatkowania w podatku CIT jest dochód, tj. nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.
Stawka podatku wynosi obecnie 19%. Pierwszym etapem rozliczenia z Urzędem Skarbowym jest zapłata zaliczek w formie miesięcznej, kwartalnej, bądź w formie uproszczonej. Natomiast rozliczenie podatku następuje po zakończeniu roku podatkowego. Podatnicy składają wtedy wstępne zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu (straty) do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacają podatek należny albo różnicę pomiędzy podatkiem należnym a sumą dotychczas wpłaconych zaliczek.
Zeznanie o ostatecznej wysokości dochodu podatnicy są obowiązani złożyć w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania, nie później jednak niż przed upływem dziewięciu miesięcy od zakończenia roku podatkowego. Podatnicy z reguły obowiązani są również do dołączenia do zeznania rocznego bilansu i rachunku wyników wraz z opinią i raportem audytora oraz odpis uchwały walnego zgromadzenia. Spółki kapitałowe w zakresie prowadzonej ewidencji nie mają wyboru – zobowiązane są prowadzić księgi rachunkowe.
W momencie zarejestrowania się do podatku VAT równolegle należy rozliczać i odprowadzać do US podatek od towarów i usług VAT.
-
Podatek liniowy
Wybór formy liniowej podatku dedykowany jest wyłącznie dla podatników – osób fizycznych – osiągających wysokie kwoty dochodów rocznych. Ewidencję księgową należy prowadzić za pomocą Księgi Przychodów i Rozchodów lub Ksiąg Handlowych.
Podatnik korzystający z powyższej formy opodatkowania zobowiązany jest prowadzić Księgę Przychodów i Rozchodów oraz ewidencje środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz ewidencję wyposażenia. Przy dochodzie powyżej 2 000 000 € obowiązują Księgi Handlowe, które są najbardziej zaawansowaną formą ewidencji księgowej. W przypadku podatku liniowego każda złotówka dochodu (bez względu na jego wysokość) opodatkowana jest według identycznej stawki podatkowej, która wynosi 19%. Odliczeniu od dochodu podlegają składki społeczne ZUS oraz straty z lat poprzednich. Obliczony podatek można obniżyć o opłacone składki zdrowotne. Obowiązek opłacania zaliczek do US może być miesięczny, kwartalny lub w formie uproszczonej (tylko w ściśle przewidzianych przypadkach). Forma uproszczona polega na opłacaniu podatku w wysokości 1/12 kwoty obliczonej w wysokości 19% od dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej wykazanego w zeznaniu za rok poprzedni.
Niższy podatek przy wysokich dochodach (w porównaniu z podatkiem obliczanym zgodnie ze skalą podatkową).
Brak możliwości odliczenia wolnej kwoty od podatku, ulg, podatkowych oraz wspólnego rozliczania się z małżonkiem, bądź dzieckiem.
Będąc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych można, lub czasami trzeba zarejestrować się jako czynny podatnik podatku VAT. Wtedy równolegle należy rozliczać i odprowadzać do US podatek dochodowy od osób fizycznych (korzystając z liniowej formy opodatkowania) oraz odrębnie rozliczać i opłacać podatek od towarów i usług – VAT.
-
Podatek VAT
Podatek od Towarów i Usług (PTU), zwany z j. ang. VAT (Value Added Tax) jest podatkiem pośrednim, pobieranym przy obrocie towarami lub usługami. Jest to zupełnie odrębny podatek od podatku dochodowego od osób fizycznych / prawnych i nie występują tutaj żadne współzależności między tymi rodzajami podatku.
Podatnikami podatku VAT mogą być osoby prawne, jednostki organizacyjne, nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą. Istnieją zwolnienia podmiotowe oraz przedmiotowe, co oznacza, że nie każdy przedsiębiorca obligatoryjnie musi zarejestrować się jako podatnik VAT. Podstawą opodatkowania jest obrót (kwota netto). Stawką podstawową jest 23%, jednak dla niektórych towarów i usług przewidziano stawki obniżone: 8% oraz 5%. Istnieje również stawka w wysokości 7%, naliczana przez nabywcę towarów od rolnika ryczałtowego oraz stawka 0%, która obowiązuje przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów oraz ich eksporcie.
Podatnik zobowiązany jest odprowadzić do Urzędu Skarbowego wartość podatku VAT wynikającą ze sprzedaży (podatek należny), pomniejszoną o wartość podatku VAT wynikającą z faktur zakupu (podatek naliczony). W celu rzetelnego rozliczania podatku VAT podatnik zobowiązany jest prowadzić odpowiednie ewidencje, czyli rejestr VAT sprzedaży oraz rejestr VAT zakupu, w których wyszczególnia się m.in. datę sprzedaży/zakupu, dane kontrahenta, wartości netto i VAT wraz z obowiązującą stawką. Wiąże się to ze składaniem deklaracji do urzędu w okresach miesięcznych lub kwartalnych. Podatku VAT nie podsumowuje się w żadnych rocznych zeznaniach – nie ma tu analogii do podatku dochodowego od osób fizycznych lub prawnych.
Na koniec roku należy jedynie dokonać korekty podatku naliczonego od zakupionych środków trwałych przy jednoczesnej sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej. Świadcząc bowiem czynności opodatkowane i zwolnione, podatnik nie może odliczyć podatku naliczonego od środków trwałych w całości, a zobowiązany jest zastosować odpowiedni wskaźnik procentowy.
-
Ryczałt ewidencjonowany
Z ryczałtu korzystają osoby fizyczne prowadzące indywidualną działalność gospodarczą. Jest on również przeznaczony dla spółek cywilnych osób fizycznych, oraz spółek jawnych osób fizycznych. Istnieje możliwość zatrudniania pracowników. Konieczne jest również spełnienie wielu warunków zawartych w przepisach.
Istnieje szeroki zakres działalności podlegających ryczałtowemu opodatkowaniu. Przepisy prawne zawierają listę rodzajów działalności, które nie mogą być rozliczane w takiej formie. Podatnik opodatkowuje tylko swoje przychody (bez względu na wysokość poniesionych kosztów), pomniejszając je o składki ZUS.
Wysokość podatku uzależniona jest od rodzaju działalności i wynosić może 20% (przy wolnych zawodach), 17% (m.in. przy usługach pośrednictwa sprzedaży, parkingowych, wynajmu aut), 8,5% (m.in. przy działalności usługowej, wytwórczej), 5,5% (m.in. przy działalności wytwórczej, robotach budowlanych), 3% (m.in. przy działalności gastronomicznej, handlowej).
Forma księgowa jest uproszczona – konieczna jest tylko ewidencja przychodów oraz złożenie zeznania rocznego do US. Podatek można opłacać miesięcznie lub kwartalnie. Istnieje możliwość odliczenia składek ZUS.
Poniesione koszty dotyczące działalności nie mogą być uwzględniane w obliczaniu podatku. Od opłaconego podatku zryczałtowanego nie można odliczać ulg podatkowych.
Będąc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych można, lub czasami trzeba zarejestrować się jako czynny podatnik podatku VAT. Wtedy równolegle należy rozliczać i odprowadzać do US podatek dochodowy od osób fizycznych (korzystając ze zryczałtowanego opodatkowania) oraz odrębnie rozliczać i opłacać podatek od towarów i usług – VAT.
-
Zasady ogólne - skala podatkowa
Zasady ogólne – skala progresywna to jedna z podstawowych form opodatkowania i polega na obliczeniu podatku według skali podatkowej. Wiąże się z prowadzeniem Księgi Przychodów i Rozchodów, bądź Ksiąg Handlowych oraz ze znajomością przepisów prawno-podatkowych (choćby w celu kwalifikowania kosztów).
Ogólna forma opodatkowania przypisywana jest „z urzędu” rozpoczynającym działalność gospodarczą osobom fizycznym, w przypadku nie zgłoszenia w urzędzie skarbowym innej formy opodatkowania. Opodatkowanie na zasadach ogólnych niesie za sobą rozbudowane obowiązki księgowe i ewidencyjne. Podatnik zobowiązany jest prowadzić Księgę Przychodów i Rozchodów oraz ewidencje środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz ewidencję wyposażenia. W przypadku firm, których dochody przekroczyły 800 euro, obowiązkowe jest prowadzenie ksiąg rachunkowych.
Podstawą opodatkowania jest dochód (różnica przychodów i kosztów podatkowych), pomniejszony o różne odliczenia (np. składki ZUS). Podatek wynosi 18% i pomniejszany jest o wolną kwotę od podatku 556,02zł oraz o opłacone składki zdrowotne. W przypadku nadwyżki – ponad 85.528 zł podstawy opodatkowania, podatek oblicza się według stawki 32%. Płatność podatku miesięczna lub kwartalna, bez konieczności składania okresowych deklaracji.
Podstawą opodatkowania jest przychód pomniejszony o koszty związane z prowadzoną działalnością. Istnieje możliwość korzystania z różnorakich ulg podatkowych, odliczania składek ZUS, strat z lat poprzednich oraz możliwość rozliczania się wspólnie z małżonkiem.
Dochód powyżej kwoty 85.528 zł opodatkowany jest znacznie wyższym 32% podatkiem.
Będąc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych można, lub czasami trzeba zarejestrować się jako czynny podatnik podatku VAT. Wtedy równolegle należy rozliczać i odprowadzać do US podatek dochodowy od osób fizycznych (korzystając ze z zasad ogólnych opodatkowania) oraz odrębnie rozliczać i opłacać podatek od towarów i usług – VAT.